تفاوت BMS و خانه هوشمند
واژه کنترل اتوماتیک Automation یک واژه عمومی در بحث کنترل است که تمام مباحث کنترل ساختمان از جمله BMS و Building Control یا Building Automation را در بر میگیرد ولی زمانی که از Home Automation صحبت میشود که بیشتر به عنوان یک اصطلاح مطرح است که به معنی کنترل اتوماتیک در فضای مصرف کننده میباشد و منظور کنترل توسط مصرف کننده در فضایی نظیر منزل ،اداره ، هتل ،بیمارستان ، مغازه و …. است که با ترکیب مقوله هوشمند که بعدا به آن خواهیم پرداخت به smart home و smart hotel, smart shop و smart hospital معروف است.
حال به تفاوت BMS و خانه هوشمند ( Home Automation ) می پردازیم:
زمانی که کنترل هر یک از سیستم های یک ساختمان مانند سیستم HVAC , CCTV , Fire Alarm Access Control و ….. تحت کنترل اتوماتیک قرار گیرد و تمام این سیستمها در یک شبکه به هم پیوسته قرار گیرند و از طریق یک نرم افزار یکپارچه سازی تجمیع شوند. (Integrate) و توسط یک سرور و اپراتور حرفه ای مدیریت شوند اصطلاحا BMS به معنی مدیریت سیستم های ساختمان داریم بنابراین تا زمانی که Integration انجام نشده باشد ما BMS نداریم اما امروزه به اشتباه هر کنترل اتوماتیک در یکی از سیستم های ساختمان نظیر HVAC Control به BMS معروف شده است که اگر بررسی دقیقی انجام دهید متوجه خواهید شد ساختمانهایی که به معنای واقعی BMS داشته باشند در کل کشور به تعداد انگشتان یک دست نخواهد رسید و علت اصلی آن موارد زیر است:
1 – اولا در هیچ پروژه ای از ابتدا مشاور BMS حرفه ای حضور ندارد و مشاوره این قسمت یا بعهده مهندسین تاسیسات الکتریکی است که عمدتا دانش کنترلی و شناخت کامل از تکنولوژی روز کنترل ساختمان ندارند و یا بر عهده شرکت فروشنده تجهیزات کنترلی است که به علت مشخص نبودن موضع کارفرما در خرید و تصمیم گیری خرید این شرکت ها در انتهای پروژه به تیم مشاور اضافه میشوند که دیگر کار زیادی در مورد Integration نمیتوان انجام داد.
2 – اگر چنانچه در پروژه موارد BMS بصورت کامل پیش بینی شود در زمان خرید با ایده های بیزینسی شرکت فروشنده تغییر خواهد کرد که با ایده های اولیه طراح تفاوت خواهد داشت.
3 – معمولا تیم فنی فروشنده بدون در نظر گرفتن ایده های اولیه طراح براساس سطح دانش و تجربه خود سیستم را راه اندازی کرده و از پروژه خارج میشود که معمولا راه اندازی بسیار ناقصی است.
4 – حال چنانچه سیستم به صورت کامل راه اندازی شود تیم بهره بردار دانش فنی کافی و آگاهی کامل از ایده های کنترلی اولیه نداشته و پس از مدتی به این نتیجه میرسد که بعضی قسمتهای سیستم BMS خوب است و بقیه باید از مدار خارج شود مانند خیلی از پروژه هایی که نمیتوانم نام ببرم.
تفاوت BMS و خانه هوشمند به موارد بالا خلاصه نشده و در مورد تجمیع سیستم CCTV و Access که در اختیار حراست است و اجازه دسترسی را به کسی نمیدهد با سیستم HVAC که فقط متخصص موتورخانه از آن مطلع است نه مدیرعامل با هم در ایران توجیه ندارد و عملا چیزی به نام Building Management System در ساختمان های ایران وجود ندارد.
البته با توجه به موارد بالا چه از نظر هزینه ای و چه از نظر کاربردی کنترل Stand Alone هر سیستم در ایران توجیه پذیرتر است.
در Home Automation کنترل مربوط به تجهیزاتی است که مصرف کننده در فضای زندگی خود با آنها سرو کار دارد و اینترفیس کنترل باید در اختیار مصرف کننده قرار بگیرد لذا درگاههای ارتباطی باید هم متنوع و در دسترس باشند و هم کاملا ساده و راحت مصرف کننده بتواند از طریق آنها به شبکه کنترلی فرمان ارسال کند این درگاهها عبارتند از کلید ، ریموت ، تاچ پنل ، تبلت و موبایل ، لپ تاب ، SMS ، اینترنت و..
اما BMS اولا اجازه کنترل تجهیزات فضای مصرف کننده را ندارد و فقط اجازه دارد تا جایی که به حریم خصوصی افراد آسیب نخورد کنترل را برعهده گیرد که این مورد باعث میشود برای صرفه جویی انرژی BMS تضمین 100 درصدی ندهد چون اگر فن کویل یا چراغ داخل فضا بی دلیل روشن باشد مصرف انرژی مدیریت نشده است دوما در home automation تفاوت ساختمان از نظر کنترلی توسط ارباب رجوع و مصرف کننده کاملا قابل لمس است چون کنترل در اختیار خود مصرف کننده است اما در BMS شاید برای شما هم پیش آمده باشد که وارد یک ساختمان شده اید ولی اصلا متوجه نشده اید که ساختمان مجهز به سیستم BMS است چون تمام کنترل ها در اختیار اپراتور حرفه ای قرار دارد و عمدتا در فضاهای عمومی مشاهده میشود لذا میتوان گفت علاوه بر تفاوت BMS و خانه هوشمند BMS و Home Automation در کنترل کامل یک ساختمان مکمل یکدیگر هستند.
در انتها پس از بیان تفاوت BMS و خانه هوشمند نتیجه میگیریم که رویکرد BMS کاربری راحتر و صرفه جویی انرژی است ولی در Home Automation علاوه بر این موارد مهمتر بحث لوکس بودن و ایجاد فضای comfort برای مصرف کننده است.
